محرم امسال، فرصت خلاقیت و نوآوری هیأت‌ها است/ هر هیأت در محرم کمک‌رسان یک محله شود

گردهمایی ملی مجازی فعالان عرصه هیأت با حضور حجت الاسلام پناهیان، حجت الاسلام قمی، حسین یکتا و احمد عبودتیان به صورت مجازی و هم‌زمان با همایش‌های استانی فعالان عرصه هیأت در سراسر کشور برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری شبستان، حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و دبیر ستاد ملی محرم عصر در گردهمایی ملی مجازی فعالان عرصه هیأت همزمان با همایش‌های استانی فعالان عرصه هیأت که با حضور مدیرانی از 80 شهرستان کشور برگزار شد، اظهارداشت: در مجلس عزاداری امام حسین(ع)، مواسات باید با توجه به شرایط ویژه کشور ادامه داشته باشد که مصداق « وَلِيٌّ لِمَنْ وَالاَكُمْ» است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از سویی کرونا امسال رویکرد «عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاكُمْ» نیز برای ما دارد زیرا هیچ زمان دشمنان فرصتی این چنین برای صدمه زدن به محافل و مجالس امام حسین(ع) نداشته‌اند که طبیعتاً اهل بیت(ع) قدردان زحمات شما خادمین خواهند بود.
وی گفت: مطالبه برای برگزاری عزاداری سیدالشهدا(ع) مطالبه عموم مردم است. مردم ایران غالباً در این ماه عزادار هستند لذا مطالبه یک عده‌ای برای لغو تعطیلی جلسات نباید رویکرد عمومی جلوه داشته شود و فضا برای دوگانه «دنیا و آخرت» و «سلامت و عزاداری» ایجاد شود.

برگزاری عزاداری سیدالشهدا مطالبه عموم مردم است

قمی با اشاره به اینکه رویکرد مسئولیت‌پذیری هیأت‌ها همیشه از باقی اقشار بیشتر بوده است، تصریح کرد: هیأتی‌ها در محرم امسال با اجرای پروتکل‌های بهداشتی می‌بایست مانع بهانه‌جویی افراد دیگر شوند.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با بیان اینکه دغدغه عزاداری محرم متفاوت با کمک به مستضعفین است، افزود: تلاش کردیم از مشورت اهل دعا، خطبه و منبر را به مسئولین تصمیم‌گیر برگزاری جلسات محرم ارائه کنیم و در نهایت طبق فرموده مقام معظم رهبری از نظرات ستاد کرونا تبعیت خواهیم کرد.

وی ادامه داد: یک جلوه فرهیختگی هیأتی‌ها در محرم امسال می‌تواند اهتمام به کتاب‌خوانی باشد. کتاب اهل‌بیتی‌ها اثر حجت‌الاسلام عابدینی که در بسته معرفتی امسال جامعه ایمانی مشعر ارائه گردیده است، می‌تواند مورد استفاده عموم هیأت‌ها قرار گیرد.
قمی با اشاره به اینکه متاسفانه در وضعیت اقامه عزا وضعیت آشفته‌ای حاکم است، تصریح کرد: ممکن است علی‌رغم تمامی هماهنگی‌ها در سطح ملی، در زمان برگزاری مراسم‌ها، یک خللی در روند کار، از ناحیه مسئولین استانی ایجاد شود. در صورت هرگونه مشکل،‌ هیأت‌ها می‌توانند با سازمان تبلیغات اسلامی تماس حاصل کنند تا در صورت امکان برطرف شود.

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری بر انسجام اجتماعی در ماه محرم توصیه کردند، گفت: شعار محرم امسال «باید تمام زندگی‌ام مثل او شود»، حرف تمام هیأتی‌هاست که خاسته همگی ماست. سخنرانی مقام معظم رهبری در روز عید قربان نشان داد که درگیری اصلی ایشان با آمریکاست و بهترین محمل برای تبیین این مسئله در مجالس عزاداری محرم است که باید به این موضوع پرداخته شود.

 

هر هیأت در محرم کمک‌رسان یک محله شود
بنابراین گزارش حسین یکتا مسئول جمعیت مردمی امام رضایی‌ها در گردهمایی ملی مجازی فعالان عرصه هیأت همزمان با همایش‌های استانی فعالان عرصه هیأت که با حضور مدیرانی از 80 شهرستان کشور برگزار شد، ‌با اشاره به خدمات اجتماعی در ماه محرم اظهارداشت: تجربه کمک‌رسانی در سیل و زلزله و همچنین کرونا نشان داد که هیأتی‌ها پای کار هستند. هر هیأت می‌تواند کمک‌رسان یک محله و استان از کشور است.
وی افزود: داستان لبنان نشان داد که اگر بعد بین‌الملل داشتیم باید کمک‌رسان آن‌ها نیز می‌بودیم. امروز هیأتی‌ها در تمام عرصه‌های خدمت‌رسانی‌ها می‌توانند ظهور و بروز داشته باشند.

یکتا گفت: امسال هیأتی‌ها در محرم باتوجه به فضای کرونایی مملکت که مردم در زحمت هستند، با تجربه خوب ماه رمضان و طبخ غذا در پویشی مانند علی یاوران، می‌توانند با جذب کمک‌های مردمی کمک‌های بیشتری داشته باشند.
مسئول جمعیت امام رضایی‌ها تصریح کرد: محرم امسال باید آرایش عملیاتی بگیریم و توزیع اطعام را به زندانی‌ها و گرفتاران اختصاص دهیم. امسال اگرچه ممکن است، نتوانیم با توجه به کرونا، جمعیت هرسال را در مجالس داشته باشیم اما می‌توانیم سرکشی به خانه‌ها و سازماندهی افراد با نگاه تخصصی و حرفه‌ای را داشته باشیم.

وی تصریح کرد: تجربه ما در جمعیت امام رضایی‌ها نشان داده است که اگر وارد غم و غصه مردم شویم، دیگر آن‌ها را رها نخواهیم کرد که این امر موجب اعتماد مردم می‌شود لذا هیأتی‌ها همانطور که پای پرچم امام حسین(ع) بودند باید در این حوزه نیز وارد شوند که اگر بیایند، اعتماد مردم را جلب می‌کنند.

 

ضرورت تقویت مطالبه عمومی برای برگزاری جلسات محرم
سید احمد عبودتیان، مسئول بنیاد فرهنگی خاتم‌الاوصیا(عج) در گردهمایی ملی مجازی فعالان عرصه هیأت همزمان با همایش‌های استانی فعالان عرصه هیأت که با حضور مدیرانی از 80 شهرستان کشور برگزار شد، اظهارداشت: سالهاست دشمنان آرزوی تعطیلی و لغو جلسات محرم را دارند زیرا انقلاب اسلامی ما به برکت همین مجالس عزاداری ایجاد شده است و در نهایت قائله فتنه 88 نیز با همین جلسات خاتمه یافت بنابراین عصبانیت این افراد از این مجالس، مسئله‌ای تمدنی است زیرا برکات آن را دیده‌اند.

وی با اشاره به اینکه امروز کرونا سه تهدید برای محرم ایجاد کرده است، گفت: تهدید اول تعطیلی و کم فروغ شدن جلسات محرم است. تهدید دوم، ایجاد دوگانه عقلانیت و مذهب است تا تصویری غیرعقلانی از مذهب ما ارائه شود و تهدید سوم ایجاد رخنه در صفوف هیأتی‌هاست.
عبودتیان افزود: باید با برگزاری جلسات محرم با رعایت پروتکل‌ها، آرزوی تمدنی آن‌ها را نقش بر آب کنیم و نشان دهیم که می‌‌شود تعظیم شعائر را با رعایت دستورالعمل‌ها انجام داد.
مسئول بنیاد فرهنگی خاتم‌الاوصیا(عج) با اشاره به اینکه باید برروی تقویت مطالبه عمومی برای برگزاری جلسات محرم تمرکز کنیم، گفت: باید رسانه‌ها با هنر خود این مطالبه را به نمایش درآورند تا نشان دهند، مردم نفس کشیدن خود را از هیأت‌ها و مجالس عزاداری می‌دانند.
وی با بیان اینکه تنها در هیأت‌هاست که می‌توانیم با عامه مردم صحبت کنیم تصریح کرد: عدم برگزاری جلسات محرم، موفقیتی برای دشمنان است زیرا مانع رسیدن پیام ما به عموم مردم می‌شوند، بنابراین برای رسیدن پیام به عامه مردم از بستر جلسات محرم باید تلاش کرد.

 

محرم امسال، فرصت خلاقیت و نوآوری هیأت‌ها است

حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان استاد حوزه و دانشگاه در گردهمایی ملی مجازی فعالان عرصه هیأت همزمان با همایش‌های استانی فعالان عرصه هیأت که با حضور مدیران هیأت‌های سراسر کشور از طریق ارتباط زنده تصویری با 80 نقطه کشور برگزار شد، با اشاره به اینکه شرایط جدید ایجاد شده در هیأت‌ها به دلیل شیوع ویروس کرونا، محلی برای رشد خلاقیت و روش‌های نو برای پاسداشت عزای امام حسین(ع) است اظهارداشت: ممکن است امسال عزاداری به شیوه سنتی و در مکان‌های بسته برگزار نشود اما یقیناً فرصت بیشتری برای هیأتی‌ها ایجاد شده است تا با ذوق و خلاقیت بتوانند از این تهدید، فرصت بسازند.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه سال‌هاست این گله مطرح می‌شود که چرا هیأت‌ها در محیط بسته مراسم عزاداری برگزار می‌کنند تصریح کرد: اعتراض‌های بسیاری صورت می‌گرفت که چرا هیأت های عزاداری بیرون از حسینیه‌ها نمی‌روند تا گریه‌های آن‌ها دیده شود یا در خیابان‌ها دسته عزاداری برپا نمی‌کنند.

وی با بیان اینکه امسال این موقعیت پدید آمده است که نوع مراسم عزاداری را تغییر دهیم گفت: این سؤال مطرح می‌شود که اصل عزاداری، برگزاری در فضای باز است یا بسته؟ پاسخ این است که اصل عزاداری به برگزاری در فضای باز است. یا این سؤال مطرح می شود که عزاداری در خلوت باید برگزار شود یا در فضای علنی؟ پاسخ این است اصل عزاداری به برگزاری در فضای علنی است.
پناهیان با اشاره به اینکه برخی تصور می‌کنند عزاداری مانند نماز شب است و نجوای عارفانه باید داشته باشند تصریح کرد: عزاداری باید علنی و در فضای عمومی برگزار شود، خصوصاً اگر در فضایی باشد که انس کم‌تری با عزاداری دارند، تأثیرگذاری بیش‌تری دارد البته در این فضاها باید عبارات عزاداری همه‌فهم و جذاب باشد تا برای افرادی که تاکنون ارتباطی نداشته‌اند قابل درک و فهم باشد.

این استاد حوزه و دانشگاه با ارائه پیشنهادی برای برگزاری عزاداری در فضای باز تصریح کرد: در بیابان عزاداری کردن تجربه‌ای است که هیأتی‌ها می‌توانند در محرم امسال از آن استفاده کنند که زیبایی‌ها و جذابیت‌های بسیاری دارد. این تجربه را ما در جبهه‌ها لمس کردیم که افراد روی خاک می‌نشستند و با چندین پرچم، حریم هیأت مشخص می‌شد و به عزاداری می‌پرداختند، در این بستر می‌توان فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کرد البته شاید صدای مراسم مناسب نباشد تا شور لازم را ایجاد کنند اما زیبایی‌هایی دارد که نمونه‌های آن را در راهیان نور و بازدید از جبهه‌های دفاع مقدس دیده‌ایم.
وی گفت: عزاداری روی خاک و فضای بیابانی، با برگزاری مراسم عزاداری در خیابان‌ها، حیاط مدارس، محوطه دانشگاه‌ها، پادگان‌ها و غیره متفاوت است زیرا نماهای مختلف و خاطره‌انگیزی را برای حاضران ایجاد خواهد کرد.
پناهیان محرم امسال را زمان خلاقیت در عزاداری و خروج عزاداران از محیط‌های بسته توصیف و تصریح کرد: امیدواریم کرونا تا محرم امسال افول کند و سال‌های بعد نیز اصلاً وجود نداشته باشد اما با خلاقیت‌هایی که امسال رخ می دهد، شاید هیأت‌ها دیگر به محیط‌های بسته خود برنگردند و سال‌های بعد نیز عزاداری را در محیط‌های باز ادامه دهند.

این استاد حوزه و دانشگاه برگزاری جلسات هیأت‌های خانگی را خوب توصیف کرد و گفت: این جلسات خوب است اما اولویت با برگزاری جلسات با شکوه در محیط‌های بیرونی است، البته امسال ممکن است افرادی که در سال‌های گذشته در پارکینگ‌های آپارتمان‌ها و یا منزل یکی از همسایه‌ها جلسه برگزار می‌کردند، فضای عزاداری خود را به پشت بام‌های خانه‌ها منتقل کنند و چند خانواده کنار یکدیگر به عزاداری بپردازند که امری پسندیده و زیبا خواهد بود.
وی با اشاره به این که تصور من این است که عزاداری امسال کم‌رونق نخواهد بود بلکه تنها نوع آن متفاوت می‌شود گفت: عزاداری‌های امسال پررونق‌تر از سال‌های گذشته خواهد بود زیرا عزاداران به فضای باز خواهند آمد و همین امر موجب افزایش جلوه بیرونی آن‌ها خواهد شد. در مثل داریم عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد که به نظر من کرونا آن دشمنی است که محرم امسال را پررونق خواهد کرد.
وی ادامه داد: فضای مجازی فرصتی است که باید بتوانیم از طریق آن پیام و سخن خود را به دیگران برسانیم زیرا در محرم امسال افرادی به هر دلیلی، ممکن است در مراسم ها حضور پیدا نکنند بنابراین هر هیأتی در این فضا می‌تواند یک مبلغ و ذاکر باشد البته باید در این فضا نکاتی را رعایت کنیم تا بهانه به دست دیگران ندهیم.
پناهیان اضافه کرد: در فضای مجازی باید بتوانیم بر روی افراد خارج از کشور نیز اثرگذاری کنیم. من زمانی در خصوص جون غلام سیاه امام حسین(ع) در آفریقا سخنرانی کردم و از گریه‌های هیأتی‌ها برای این غلام گفتم که موجب تاثیرگذاری بسیاری بر این افراد شد، فراتر از تصورات من.
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: اگر امسال فرصت عزاداری و حضور در هیأت‌ها به شیوه سنتی از ما گرفته شده است، افراد باید به کارهای جدی‌تر بپردازند. به طور مثال به شناساندن امام حسین(ع) به افراد خارج از کشور مشغول شوند و اگر افرادی برای این امر به آموختن زبان بپردازند و در این مسیر جهاد کنند، اجر بسیاری خواهد داشت.
وی افزود: تصور کنید برخی جوانان در فضای مجازی، هیأتی تشکیل دهند که با زبان اسپانیایی یا انگلیسی و غیره به نشر محتوا مرتبط با امام حسین (ع) بپردازند، این امر اثرگذاری بسیاری در خارج از کشور خواهد داشت.
پناهیان ادامه داد: در فضای مجازی یک عرصه رقابتی وجود دارد اما متأسفانه بسیاری از ذاکران و سخنرانان در این فضا ناشناس هستند و در این عرصه رقابتی در مقابل طیف‌های اثرگذار دیگر، شکست می‌خورند. کرونا این فرصت را ایجاد می‌کند که هیأتی‌ها، صفحات مجازی ذاکران و سخنرانان را نیز دنبال کنند و به آنان در این عرصه رقابتی کمک کنند.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به محتوای مدنظر برای ارائه در جلسات عزاداری امسال گفت: امسال مهدویت باید پررنگ‌تر از هر سال مورد توجه قرار گیرد. کرونا بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی ما را فلج کرده است و علم را در برابر خود ناتوان کرده است، باید این فضا در هیأت‌ها ایجاد شود که مطالبه برای ظهور امام زمان(عج) بیش از پیش شود زیرا ایشان برای تمام مشکلات جامعه راه‌حل دارند. همواره این گلایه مطرح بود که چرا در نوحه‌های محرم به امام زمان(عج) کم‌تر پرداخته می‌شود که این فرصت امسال ایجاد شده است.
وی گفت: متأسفانه بسیاری از هیأتی‌ها در جلسات هیأت‌ها شرکت می‌کنند اما نسبت به هم اطلاعاتی ندارند. امسال با تشکیل گروه‌های اجتماعی در فضای مجازی، فرصت جدیدی برای هیأتی‌ها باید ایجاد شود تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و یکدیگر را بشناسند. ان‌شاءالله این گروه‌های اجتماعی علی‌رغم فاصله اجتماعی موجود در اثر کرونا، ارتباطات هیأتی‌ها را با یکدیگر قوی‌تر کند.
پناهیان با اشاره به اینکه شخصاً از پدید آمدن چنین فضایی به واسطه شروع کرونا برای هیأت‌ها ناخرسند نیستم افزود: خوشحالم کرونا بستری را ایجاد کرده است تا هیأتی‌ها از لحاظ فردی و اجتماعی از لاک خود خارج شوند و این را از الطاف الهی می‌دانم. هیأتی‌ها در بعد فردی به دنبال ارتباط گرفتن با دیگران و شناختن رفقا نیستند البته این طیف، ارتباط اجتماعی وسیعی دارند اما این ارتباط هیأتی‌ها گویی از سر سیری است. کرونا موجب می‌شود فاصله اجتماعی ما زیاد شود اما در عوض ارتباط اجتماعی ما را بیش‌تر می‌کند. حال که هیأت محدود شده است، این افراد می‌توانند یکدیگر را به اسم بشناسند، البته لازم است این ارتباط فقط در دایره هیأتی‌ها به وجود نیاید بلکه فراتر میان هیأتی‌ها و غیرهیأتی‌ها نیز ایجاد شود.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: خروج هیأتی‌ها ازلاک جمع محدود خود نیز یکی از ثمرات کرونا است، همواره گلایه داشتیم چرا هیأتی‌ها در فضای بسته حضور پیدا می‌کنند که امسال کرونا آن‌ها را مجبور می‌کند تا از فضای حسینیه‌ها و تکیه‌ها خارج شوند و در محیط باز و علنی عزاداری کنند. 

وی تصریح کرد: موضوع تحول باید در نوحه‌های امسال مورد توجه قرار گیرد که مقام معظم رهبری نیز در سخنرانی‌های اخیر خود به آن اشاره داشتند. تحول به معنای امید داشتن برای ایجاد وضع بهتر است که در محرم امسال باید مورد توجه قرار گیرد. تحول، دشمنان بسیاری از جمله غرب‌زده‌ها دارد، اما ما به عنوان نیروهای انقلابی باید تحول‌خواه باشیم و این با محافظه‌کاربودن متفاوت است. ما می‌خواهیم با انقلاب اسلامی جهان را زیرورو کنیم.
پناهیان در پایان خاطرنشان کرد: مواسات و کمک به دیگران باید ادامه داشته باشد و ممکن است تا زمان ظهور امام زمان (عج) حتی بیشتر هم شود زیرا در شرایط کنونی از طریق جمع‌آوری صدقات و کمک‌های مردمی به دیگران کمک‌رسانی می‌شود اما ممکن است کار به جایی برسد که مؤمنان هرچه دارند را با دیگران تقسیم کنند که این اتفاق از مقدمات ظهور امام زمان(عج) است که مردم با یکدیگر گویی ندار می‌شوند. ما می‌توانیم در هیأت این فرهنگ را ایجاد کنیم که با یکدیگر خرید کنیم یعنی هر فردی، پولی را کم یا زیاد در یک صندوق بگذارد و در آخر ماه برای تمامی افراد خریدهایی مثل گوشت، مرغ و ... صورت گیرد. در این صورت هرکس که حتی پول کمی هم داشته است مواد لازمش را دریافت می‌کند. این اتفاق توسط هیأتی در عراق هم‌اکنون اجرا می شود.

 

گردهمایی ملی مجازی فعالان عرصه هیأت هم‌زمان با همایش‌های استانی فعالان عرصه هیأت در سراسر کشور برگزار شد و تبیین ضرورت برگزاری مراسمات محرم و مجالس عزاداری و نقشه عملیات هیآت در محدودیت‌های کرونایی، بهره‌گیری از تجربیات هیأت‌ها در زمینه‌های خدمت‌رسانی در حوزه بهداشت و درمان، ارائه گزارش ستاد ملی محرم و تشریح دستور‌العمل‌های برگزاری هیآت و همچنین ایجاد تفاهم و هم‌فکری میان صاحب‌نظران، ارکان هیأت و مسولان ذی‌ربط نظر به شرایط خاص موجود از محورهای اصلی این برنامه بود.

 

 

پایان پیام/49

منبع: شبستان

کلیدواژه: هیات ماه محرم گردهمایی استاد حوزه و دانشگاه سازمان تبلیغات اسلامی برگزاری جلسات محرم مقام معظم رهبری کشور برگزار شد مجالس عزاداری فضای مجازی محرم امسال برای برگزاری مطالبه عموم حجت الاسلام هیأتی ها امام حسین ع هیأت ها ایجاد شود امام زمان ایجاد شده قرار گیرد کمک رسان فضای باز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۹۵۵۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کیش دستوری به پیامک بانکی

به تازگی نامه‌ای به دست دنیای اقتصاد رسیده که نشان می‌دهد بهمن سال گذشته، بانک مرکزی به تمامی مدیران عامل بانک‌ها دستور داده تا با در نظر گرفتن تمهیدات مناسب، بستر جایگزینی پیام‌رسان‌های داخلی را به جای سیستم ارسال پیامک‌های انبوه بانکی ایجاد کنند.

به گزارش دنیای اقتصاد، اما این موضوع آن‌طور که به نظر می‌رسد ممکن است نه تن‌ها به حل مشکل هزینه‌های بالای پیامک‌های بانکی کمک نکند، بلکه مشکلات دیگری را هم برای بانک و هم برای کاربران این اپلیکیشن‌ها ایجاد کند. اگر بتوان مساله بی اعتمادی عمومی کاربران به این اپلیکیشن‌ها به سبب مشکلات مربوط به حریم خصوصی را کنار گذاشت، باز هم همچنان نمی‌توان به امنیت کامل حساب‌های کاربری این پیام‌رسان‌ها اعتماد داشت.

مشکل هزینه و کارمزد پیامک‌ها یکی از بزرگ‌ترین مشکلات خدمات بانکی است که هم بانک‌ها و هم مشتریان بانکی را درگیر خود کرده است. سال گذشته بود که به ناگاه اپراتور‌ها هزینه پیامک‌های بانکی را به طور ناگهانی افزایش دادند. این موضوع موجب شد که بانک‌ها و مشتریان نسبت به این هزینه‌ها اعتراض کنند. از طرفی بانک‌ها بسیاری از خدمات پیامکی خود را به‌صورت رایگان و بخش دیگری از آن را با آبونمان سالانه ارائه می‌کردند که این هزینه هم ناچیز بود. از طرف دیگر مشتریان بانک‌ها اعتقاد دارند که، چون بانک با استفاده از سپرده‌های آنان درآمدزایی می‌کند، بسیاری از خدمات اولیه را به رایگان ارائه دهد. اما نکته اینجاست که حجم بالای پیامک‌های بانکی به یکی از عوامل زیان بانک‌ها تبدیل شده و این موضوع مدیریت منابع بانکی را مختل کرده است.

حال به نظر می‌رسد که بانک‌مرکزی برای رفع این مشکل به دنبال این است تا با استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی، این معضل را حل کند. اما سوال اینجاست که آیا در چنین شرایطی حرکت به این مسیر مشکلات را حل خواهد کرد؟ در حال حاضر پیام‌رسان‌های داخلی متعددی در کشور وجود دارند که هرکدام تلاش کرده تا در حوزه خاصی قوی‌تر از دیگر رقبا عمل کنند. برای مثال پیام‌رسان بله در کنار ایفای نقش پیام‌رسانی، امکان ایجاد و انجام پرداخت‌های بانکی را برای اعضای خود به وجود آورده است. البته ناگفته نماند که این پیام‌رسان با همت بانک ملی ایجاد شده است.

پیام‌رسان سروش+ نیز تلاش کرده تا چنین خدماتی را بر بستر خود ارائه دهد. دیگر پیام رسانی که در کشور میان مصرف‌کنندگان محبوبیت دارد، پیام‌رسان ایتاست. این پیام‌رسان هم تلاش کرده تا شباهت زیادی به تلگرام داشته باشد تا از محبوبیت این پیام‌رسان قدیمی میان ایرانیان، به عنوان مزیت رقابتی خود استفاده کند. به‌طور کلی پیام‌رسان‌های داخلی تلاش کرده اند تا با بهبود خدمات، کاربران خود را افزایش دهند. اما مساله‌ای دراین میان مطرح است که می‌تواند میزان نارضایتی اجتماعی از چنین تصمیمی را افزایش دهد.

کوچ پیامکی چه مشکلاتی خواهد داشت؟

به‌رغم تمام مزایایی که پیام‌رسان‌های داخلی نسبت به نمونه‌های خارجی خود دارند، اما مساله امنیت کاربران برای بسیاری از افراد مطرح است. شواهد مختلفی از سانسور محتوا یا حتی تخلیه اطلاعات تلفن همراه کاربران توسط اپلیکیشن‌های پیام‌رسان داخلی وجود دارد و این مساله نگرانی‌ها از استفاده از این پیام‌رسان‌ها را افزایش داده است. همین مساله باعث شده به‌رغم تمام مشکلاتی که استفاده از تلگرام دارد، همچنان این پیام‌رسان میان ایرانی‌ها از محبوبیت بالایی برخوردار باشد.

در حال حاضر آمار‌ها نشان می‌دهد که پیام‌رسان تلگرام ۴۴ میلیون کاربر ایرانی دارد. این در حالی است که برخی آمار‌های داخلی نیز نشان می‌دهد که تعداد کاربران پیام‌رسان ایتا هم در همین حوالی قرار دارد، اما مساله اساسی اینجاست که بسیاری از کاربران این پیام‌رسان نه به اختیار خود بلکه به اجبار در آن حضور دارند. ارائه سرویس‌های مختلف در دانشگاه‌های کشور روی ایتا و همچنین اتصال سرویس‌های قوه قضائیه روی این پیام رسان می‌تواند از جمله دلایل اصلی رشد قابل‌توجه تعداد کاربران ایتا باشد. در نتیجه اعتماد‌سازی میان کاربران باید با دقت بیشتری میان کاربران صورت گیرد.

از دیگر مشکلاتی که ممکن است کاربران با آن مواجه شوند، مشکلات مرتبط با رابط کاربری پیام‌رسان هاست. هرچند تلاش شده تا رابط کاربری این اپلیکیشن‌ها مشابه نمونه‌های خارجی باشد که پیش‌تر از آن استفاده می‌شد، اما همچنان یادگیری کار با پیام‌رسان‌ها یکی از معضلاتی است که کاربران میانسال و کهنسال را درگیر خود خواهد کرد.

رابط کاربری یک سیستم پیامکی بسیار ساده بود و با توجه به سبقه استفاده از آن، بسیاری از کاربران میانسال و کهنسال می‌توانستند به راحتی از آن استفاده کنند، اما مهاجرت به پیام‌رسان‌های داخلی می‌تواند برای این قشر از کاربران سخت باشد. علاوه بر این قشر، قشری که از سطح سواد دیجیتالی پایین تری برخوردارند، مانند ساکنان مناطق روستایی، هم چنین مشکلاتی در استفاده از پیام‌رسان‌ها خواهند داشت.

این قشر همچنین با مشکلات دیگر از جمله عدم‌دسترسی به اینترنت مناسب هم رنج خواهند برد و در صورت عدم‌دسترسی به اینترنت، توانایی استفاده از خدمات بانکی را نخواهند داشت. همچنین استفاده از این خدمات نیازمند بهره مندی از گوشی هوشمند است که ممکن است بسیاری از افرادی را که در سطح پایین درآمدی قرار دارند هم درگیر کند. یک سیستم پیامکی تقریبا در تمامی تلفن‌های همراه از هر رده‌ای امکان پیاده‌سازی دارد. اما استفاده از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان نیازمند گوشی هوشمند است.

چه راه‌حل‌هایی وجود دارد؟

در حال حاضر تمامی بانک‌ها از اپلیکیشن‌های مخصوص به خود استفاده می‌کنند. بانک‌ها می‌توانند خدمات پیامکی خود را بر بستر نوتیفیکیشن‌های این اپلیکیشن‌ها توسعه دهند. این موضوع حداقل می‌تواند تا حدودی از نگرانی کاربران درخصوص امنیت اطلاعات خود بکاهد؛ چرا که پیش از این اعتماد‌سازی بیشتری در این خصوص انجام شده و درحال حاضر تقریبا خیل عظیمی از مشتریان بانکی از اپلیکیشن‌های بانکی استفاده می‌کنند. بهبود رابط کاربری یا توسعه یک اپلیکیشن خاص برای این حوزه هم می‌تواند یکی از راهکار‌ها باشد. ساده‌سازی رابط کاربری می‌تواند مشکل بسیاری از افراد را در استفاده از پیام‌رسان‌ها بهبود بخشد.

اما نکته اصلی این است که توسعه یک اپلیکیشن جدید می‌تواند هزینه بیشتری را روی دست بانک‌ها بگذارد یا بازطراحی رابط کاربری کنونی بسیاری از اپلیکیشن‌ها می‌تواند به ریزش کاربران منجر شود. از دیگر راهکار‌ها هم می‌توان به شخصی‌سازی پیامک‌ها اشاره کرد که به موجب این موضوع، هم تعداد پیامک‌های ارسالی کاهش می‌یابد و هم می‌توان به طور شفاف تری دلیل کسر هزینه را به مشتریان توضیح داد. از طرف دیگر هم مشتری می‌تواند به انتخاب خود و فقط برای تراکنش‌های خاص پیامک دریافت کند.